بازی ، کشف خلاقیت کودکانه و حل مسئله

بازی جزء جدایی ناپذیری از زندگی کودکان است ویکی از عوامل مهم در رشد آنها محسوب می شود.کودک از طریق بازی مهارت های گوناگونی کسب می کند یکی از این مهارتها ، مهارت حل مسئله است. حل مسئله این توانایی را به فرد می دهد که با توجه به تجارب عملی و توانمندی های ذهنی خود بتواند در جهت حل مشکل قدم برداشته و به نتیجه مطلوب برسد. بازی های ذهنی مثل شطرنج حل جداول یا مسائل ساده حساب، باعث کمک به کسب مهارت حل مسئله در کودکان می شود.کودکان در بازی تجاربی را کسب می کنند که شاید هیچ راهی بهتر از بازی برای دریافت آنها نباشد.

تاثیر بازی بر یادگیری مهارت حل مسئله :

یکی از فواید بازی تاثیرات مثبت آموزشی است از این طریق می توان مهارت حل مسئله را در کودکان افزایش داد تا بتوانند تجربیات خود را حین بازی درونی کنند و در زندگی واقعی از این تجارب برای حل مسائل خود استفاده کنند.

روش های حل مسئله، اکتشافی و تصادفی است البته روش اکتشافی بهتر از حالت تصادفی است. هنگامی که فرد با راه حل های زیادی مواجه میشود، با استفاده از تفکر نقاد شروع به ارزیابی آنها می کند. مهم ارزیابی راه حل هاست. بهترین راه حل ها کم هزینه ترین و مفیدترین و گاه نزدیکترین راه برای حل مسئله است.

بازی کودکان، خود انگیخته و اغلب تخیلی است. در واقع گاهی می توان ویژگی آفرینندگی را در آنها مشاهده کرد.آفرینندگی فرایندی ذهنی و نوعی شیوه تفکر و رویکرد حل مسئله است. این دو شیوه از جریان های مهم تفکر اند. وقتی یادگیرنده با موقعیتی روبرو شود که نمی تواند از طریق استفاده از اطلاعاتی که دارد به آن پاسخ دهد با یک مسئله روبرو است.در حل مسئله باید آموخته های قبلی و جدید به طریق تازه ای با هم آمیخته شود تا راه حل جدیدی پیدا شود.

یکی از جنبه های آفرینندگی که بارها در بازی کودکان پیش دبستانی مورد پژوهش قرار گرفته است توانایی پرداختن به چیزی است که حل مسئله "هم گرا" و" واگرا " نامیده می شود. پژوهشگران به تاثیر بازی تخیلی بر توانایی کودک در حل مسئله تک پاسخی (حل مسئله همگرا) یا چند پاسخی (حل مسئله واگرا ) توجه کرده اند. نتیجه این تحقیقات این گونه بود که کودکانی که با وسایل بازی آزادانه بازی می کردند و کودکانی که قبل از بازی شیوه حل مسئله را مشاهده کرده اند در حل مسئله موفق تر از گروهی بودند که نه وسایل بازی داشتند نه راه حل مسئله را مشاهده کرده بودند.

حل مسئله "واگرا" اغلب با فرایندهای مربوط به آفرینندگی ارتباط دارد در حالی که حل مسئله "همگرا" اغلب با نحوه عملکرد در آزمون های تحصیلی یا کلامی مرسوم مرتبط است که همواره یک پاسخ درست برای آنها وجود دارد.

نتایج تحقیقات پیلروراس(1981) نشان داد که کودکانی که با اشیا" واگرا" مثل بلوکهای ساختمان سازی زیاد بازی کرده اند رویکرد حل مسئله درآنها انعطاف پذیر تر و قوی تر است.

بازی کردن با وسایل بازی باز انتها که چیز های گوناگونی با آن می توان ساخت به کودک می آموزد هر مسئله راه حلهای  گوناگونی دارد وامکان استفاده از تصورات خلاق را برای کودکان بوجود می آورند.

بازی هایی که بر یادگیری مهارت حل مسئله در کودکان تاثیر دارد:

- بازی های ذهنی مثل شطرنج و حل جدول که باعث رشد هوش و استدلال اطفال می گردد.

- بازی با کارت های فرض کن .....

در این بازی کارتهایی با تصاویر از یک مشکل به کودک ارائه می شود و از او می خواهیم راه حل های ممکن را پیدا کند و در آخر راه حل های پیشنهادی را بازی یا نمایش دهد